Stenen bijlen opgegraven in Oman zijn meer dan 300.000 jaar oud

In Oman hebben archeologen stenen bijlen, eierschalen, skeletresten en enkele rotstekeningen opgegraven. Bovendien ontdekten ze een oude rivierbedding die aanwijzingen geeft over het klimaat in de regio.¹

Het Instituut voor Archeologie van de Tsjechische Academie van Wetenschappen (CAS) in Praag heeft onlangs zijn derde opgravingsseizoen in Oman afgesloten en leidde een baanbrekende archeologische expeditie die fascinerende ontdekkingen aan het licht bracht die licht werpen op de vroegste geschiedenis van ’s werelds grootste zandwoestijn.

Het team, bestaande uit meer dan 20 geologen en archeologen, concentreerde zich op onbekende woestijngebieden van het Sultanaat van Oman, met twee teams die in afzonderlijke provincies opereerden. De onderzoekers probeerden de geheimen te ontdekken die begraven liggen onder het dorre landschap.

In de Rub’ al Khali-woestijn, gelegen in Dhofar, deed het team een belangrijke ontdekking van stenen bijlen die dateren uit de periode van de migratie van Homo erectus uit Afrika, die plaatsvond tussen 300.000 en 1,3 miljoen jaar geleden. Deze bevinding benadrukt de natuurlijke migratiecorridor die het Arabische schiereiland speelde van Afrika naar Eurazië.

Verder onderzoek in het gebied bracht andere interessante overblijfselen uit het verleden aan het licht, waaronder eierschalen van uitgestorven struisvogels, die inzicht gaven in de oude fauna die ooit door de regio zwierf. Het team ontdekte ook een fossiele duin en een oude rivierbedding, wat suggereert dat het klimaat in Arabië veel natter was. Door vier verschillende dateringsmethoden toe te passen, konden de wetenschappers het klimaat en de geschiedenis van deze uitgestrekte zandwoestijn reconstrueren.

Naarmate het team vorderde, kwamen ze trilieten tegen, raadselachtige stenen monumenten vergelijkbaar met Stonehenge, maar op kleinere schaal. Deze rituele structuren van ongeveer tweeduizend jaar geleden roepen vragen op over hun doel en de beschaving die ze heeft opgericht. Door middel van radiokoolstofdatering en spatio-temporele analyse hopen de onderzoekers de mysteries rond deze oude monumenten te ontrafelen en licht te werpen op de cultuur die in die tijd in Zuid-Arabië bloeide.

In de provincie Duqm concentreerde het tweede expeditieteam zich op een neolithisch graf van 7.000 tot 6.600 jaar geleden, met de skeletresten van enkele tientallen individuen in twee ronde grafkamers verborgen in een megalithische structuur. Het team is van plan isotopenanalyses van schelpen, botten en tanden uit te voeren en inzicht te krijgen in het dieet van de begraven bevolking, de natuurlijke omgeving en mogelijke migraties, wat bijdraagt aan ons begrip van de menselijke aanpassing aan klimaatverandering in die tijd.

Grenzend aan het graf is een opmerkelijke verzameling rotstekeningen, die dienen als een picturaal verslag van nederzettingen van 7000 jaar geleden tot 1000 jaar geleden. De onderzoekers onderzochten ook locaties waar tijdens de late steentijd stenen werktuigen werden geproduceerd, wat verder bewijs leverde van oude menselijke activiteit in de regio.

Door gebruik te maken van geavanceerde wetenschappelijke technieken zoals radiokoolstofdatering en kosmogene radionuclidedatering, onthult dit internationale team van archeologen en geologen de geheimen van de woestijn van Oman. Door hun baanbrekende inspanningen ontdekken ze geleidelijk een meer omvattend begrip van de vroegste hoofdstukken van het verhaal van onze wereld.

Volgens de onderzoekers zijn de bevindingen niet alleen belangrijk voor archeologen en geologen, maar ook voor het grote publiek. Ze zorgen voor een beter begrip van de evolutie van de menselijke soort en de natuurlijke geschiedenis van de planeet. Bovendien herinneren ze mensen aan de rijkdom en complexiteit van het gemeenschappelijk cultureel erfgoed.

De rol van het Arabische schiereiland bij de migratie van Homo erectus

De migratie van Homo erectus door het Arabische schiereiland is een zeer interessant onderwerp binnen de archeologie en antropologie. Het Arabische schiereiland speelde een belangrijke rol in de verplaatsing van vroege mensachtigen uit Afrika, en er wordt sterk aangenomen dat Homo erectus dit pad gebruikte om Azië en daarbuiten te bereiken.

Homo erectus zou ongeveer 1,8 tot 2 miljoen jaar geleden in Afrika zijn ontstaan.² Deze vroege menselijke soort vertoonde een duidelijke toename in hersengrootte en complexiteit en was in staat om gereedschap en vuur te gebruiken. Ongeveer 1,5 miljoen jaar geleden begon Homo erectus zich buiten Afrika te verspreiden, waarbij het Arabische schiereiland diende als een belangrijke toegangspoort tot Azië.

Aangenomen wordt dat de migratie van Homo erectus uit Afrika is ingegeven door een verscheidenheid aan factoren, waaronder veranderingen in het milieu en bevolkingsdruk. De beschikbaarheid van nieuwe bronnen en territoria kan ook een rol hebben gespeeld in dit proces.

Het Arabische schiereiland vormde een natuurlijke landbrug tussen Afrika en Azië, waardoor het een logische route was voor de vroege mens om te nemen. Bovendien was het klimaat in de regio in deze periode relatief mild en vochtig, waardoor reizen over het schiereiland gemakkelijker werd en het duurzamer werd voor Homo erectus.

Het idee dat Homo erectus het Arabische schiereiland als trekroute gebruikte, wordt ondersteund door archeologisch bewijs. Stenen werktuigen en andere vondsten zijn op verschillende locaties op het schiereiland opgegraven en dateren uit het begin van het Pleistoceen. Deze bevindingen lijken op die gevonden in Afrika en Azië, vermoedelijk gemaakt door Homo erectus. Daarom wordt aangenomen dat Homo erectus verantwoordelijk is voor hun creatie.

De Nefud-woestijn in Saoedi-Arabië is een van de belangrijkste locaties om de migratie van Homo erectus door het Arabische schiereiland te begrijpen. Dit gebied bevat tal van belangrijke archeologische vindplaatsen, waaronder Saffaqah, waar onderzoekers bewijs hebben gevonden van vroege menselijke activiteit die teruggaat tot ongeveer 1,3 miljoen jaar geleden.