Kurs „Kanibalizm i kultura” będzie oferowany na Uniwersytecie Islandii

Kanibalizm i kultura
„Kult diabła i kanibalizm”
Caspar Plautius, 1621

Dagrún Ósk Jónsdóttir, wykładowca na Wydziale Socjologii, Antropologii i Folklorystyki Uniwersytetu Islandzkiego, poprowadzi tej jesieni zajęcia zatytułowane „Kanibalizm i kultura” w ramach Programu Kształcenia Ustawicznego.1

Kanibalizm, który jest uważany za główne tabu w antropologicznych, historycznych i kulturowych kontekstach, jest koncepcją, która jest zarówno przerażająca, jak i intrygująca dla większości ludzi. Pomyśl więc, jakie mogą być psychologiczne lub społeczno-ekonomiczne powody, które skłoniłyby plemię lub społeczność do spożywania ludzkiego mięsa?

Po pierwsze, tekst wprowadzający do kursu wyraźnie stwierdza, że ​​ten program nie jest kursem gotowania. Jego celem jest zbadanie roli kanibalizmu w folklorze, literaturze i narracjach historycznych.

Zjawisko kanibalizmu, znane również jako „antropofagia” w literaturze antropologicznej, dzieli się zasadniczo na dwie kategorie: endokanibalizm i egzokanibalizm. Endokanibalizm odnosi się do jedzenia mięsa własnych członków społeczności lub plemienia, podczas gdy egzokanibalizm odnosi się do jedzenia mięsa członków wrogich lub obcych plemion.

Pierwsze ślady kanibalizmu sięgają okresu paleolitu. Istnieje wiele znalezisk archeologicznych, które wskazują, że neandertalczycy i wczesne grupy Homo sapiens praktykowały kanibalizm. W szczególności znaleziska jaskiniowe w Moula-Guercy we Francji i El Sidrón w Hiszpanii zawierają dowody na to, że neandertalczycy praktykowali kanibalizm zarówno w celach odżywczych, jak i rytualnych. Ślady celowego łamania kości i wydobywania szpiku, a także dowody patologiczne, takie jak ślady zębów i ślady oparzeń, sugerują, że neandertalczycy mogli oddawać się kanibalizmowi w okresach głodu lub podczas rytuałów śmierci.

Naukowcy uważają, że kanibalizm mógł stać się powszechny wśród grup ludzkich, zwłaszcza we wczesnym okresie holocenu, z różnych powodów. Dowody archeologiczne z tego okresu sugerują, że kanibalizm był czasami praktykowany z powodu niedoborów żywności, a czasami w celach rytualnych. Niektórzy antropolodzy sugerują również, że kanibalizm mógł mieć funkcje społeczne, takie jak wzmacnianie więzi społecznych, upokarzanie wrogów lub oddawanie czci duchom zmarłych. W społeczeństwie Azteków kanibalizm, który był praktykowany po ceremoniach ofiarnych, był uważany za ważny rytuał okazywania szacunku bogom i utrzymywania porządku społecznego.

Islandzka Kopciuszek: Mjaðveig Mánadóttir

Kanibalizm jest częstym tematem współczesnych baśni, nawet jeśli niemal całkowicie zniknął z czasów nowożytnych.

Jak zauważa Dagrún Ósk Jónsdóttir, islandzka wersja Kopciuszka jest tego doskonałym przykładem. W tej wersji główna bohaterka, Mjaðveig Mánadóttir, widzi, jak jej siostry są zabijane i umieszczane w beczkach z solą. Później w bajce historia staje się jeszcze bardziej przerażająca, gdy macocha zamienia się w odrażającą trollicę po zjedzeniu własnych córek.

„To, co nas przeraża, również nas fascynuje”.

Dagrún Ósk Jónsdóttir zwraca uwagę na sprzeczne skutki kanibalizmu, podobnie jak wielu innych przerażających zjawisk, na psychologię człowieka. Podkreśla, że ​​to, co nas przeraża, również nas fascynuje. Dlatego te tematy są często poruszane w popularnych historiach kulturowych, filmach grozy i podcastach.

Kurs będzie składał się z dwóch sesji

Kurs zatytułowany „Kanibalizm i kultura” będzie składał się z dwóch sesji wieczornych 29 października i 5 listopada, od 20:00 do 22:00. Osoby chętne do wzięcia udziału w kursie mogą zarejestrować się online na stronie Endurmenntun HÍ.

  1. Guðmundsdóttir, Auður Ösp (2024-07-14). „Fræðir á­huga­sama um mann­át – Vísir„. visir.is (in Icelandic). Retrieved 2024-08-21.[]