Geçtiğimiz günlerde Güney Peru’da 168 yeni jeoglif keşfedildiği açıklandı. Jeogliflerin çoğu insan ve hayvan figürlerinden oluşmakta.
Keşfe yönelik açıklama, 9 Aralık 2022 tarihinde Japonya’daki Yamagata Üniversitesi tarafından yapıldı.1
Jeoglif: Genellikle 3-4 metreden büyük olan ve çeşitli yollarla arazi üzerinde oluşturulan motiflere jeoglif denir.
Açıklamaya göre kültürel antropoloji ve And arkeolojisi profesörü Masato Sakai liderliğindeki bir araştırma ekibi, Peru’nun güneyinde yer alan Nazca yakınlarında 168 yeni jeoglif keşfetti. Perulu arkeolog Jorge Olano’nun da işbirliğiyle gerçekleştirilen araştırma, Haziran 2019 ile Şubat 2020 arasındaki saha incelemelerine ve hava fotoğraflarına dayanıyor.
Yamagata Üniversitesi tarafından yayınlanan basın bültenine göre jeogliflerin MÖ 100 ile MS 300 arasında oluşturulduğu düşünülüyor, ki bu da günümüzden yaklaşık 1700 ile 2100 yıl öncesine denk geliyor. Jeogliflerin bunca yıl bozulmamasının en önemli nedeni, bölgede egemen olan kurak ve rüzgârsız hava koşulları.
Peru Kültür Bakanlığının izniyle bölgede yapılan saha araştırmalarında 2018’e dek 190 jeoglif keşfedilmişti. Böylece toplam keşfedilen jeoglif sayısı 358’e ulaşmış oldu.
Pozitif Jeoglifler Ağırlıkta
Araştırmalar, oluşturulma yöntemine göre jeoglifleri ikiye ayırıyor: lineer tip ve kabartma tip. Lineer tipte jeoglifler yüzey oyularak oluşturuluyor. Bu tip jeoglifler negatif jeoglif olarak da adlandırılıyor. Kabartma tipte ise (pozitif jeoglif) genellikle yüzeydeki renkle tezat oluşturacak materyaller bir araya getirilerek motif oluşturuluyor.
Daha önce keşfedilen Nazca çizgileri lineer (negatif) tipteydi. Ancak son keşfedilen jeogliflerin yalnızca beşi eski tipte. Geri kalan 163 jeoglifin tamamı kabartma (pozitif) tipteki motiflerden oluşuyor ve çapları da genellikle 10 metreden daha az. Dolayısıyla pek çoğu, yerden gözükebiliyor.
Jeogliflerin yapılma amacına yönelik belirsizlikler devam ediyor, araştırmacılar arasında henüz bir fikir birliği yok. Bazıları jeoglifleri eski sulama sistemi elemanlarıyla ilişkilendirirken, bazıları da astronomik ya da ritüelistik amaçlarla çizilmiş olabileceklerini düşünüyor.
Çizgilerin Geleceği Tehlikede Olabilir
Bilim insanları, Nazca çizgilerinin erozyon, kirlilik ve turizm nedeniyle yakın gelecekte zarar görmesinden endişe duyuyor. Pek çok arkeolog, küresel ısınma nedeniyle değişen iklim koşullarının Nazca çizgilerini de etkileyeceğini düşünüyor. UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Nazca çizgilerin derinliği yaklaşık 10-30 cm arasında. Bu nedenle çizgilerin olası şiddetli yağmurlara karşı korumasız olduğu belirtiliyor.
- “168 New Geoglyphs Discovered on the Nasca Pampa and Surrounding Areas“, Yamagata University, December 9, 2022[↩]