Geçtiğimiz günlerde arkeologlar, İngiltere’de Mezolitik dönemden kalma bir avcı-toplayıcı yerleşim yeri buldular. Kalıntıların yaklaşık 10.500 yıl öncesine ait olduğu tahmin ediliyor.
Keşif, Chester Üniversitesi’nden ve Manchester Üniversitesi’nden arkeologların katıldığı bir ekip tarafından North Yorkshire’daki Scarborough yakınlarında yapıldı. Kalıntıları inceleyen arkeologlar, sit alanının yaklaşık 10.500 yaşında olduğunu belirlediler. Bu, Son Buzul Dönemi’nin İngiltere’de sona ermesinden yalnızca 800 yıl sonrası demek.
Son Buzul Maksimumu sırasında Britanya’nın yaklaşık üçte ikisi buzullarla kaplıydı. 27.000 yıl önce North Yorkshire kıyılarına dek ilerleyen buz tabakası, Britanya’yı yaklaşık 11.300 yıl önce tamamen terk etti.1
Arkeologlar, bölgede yaptıkları kazılarda çok sayıda hayvan kemiği, alet, boynuz, av silahları ve ahşap materyaller ortaya çıkardılar. Ayrıca, kalıntıların şaşırtıcı derecede iyi korunmuş olduğunu belirttiler. Çünkü yerleşim yeri, avcı-toplayıcılar tarafından işgal edildiğinde eski bir göldeki adanın kıyısında yer alıyordu. Zamanla bu yerleşim yeri, koruyucu bir kalkan görevi gören kalın turba birikintileriyle kaplandı ve kalıntılar 10.000 yıldan uzun bir süredir bozulmadan günümüze ulaşabildi.
Manchester Üniversitesi’nde bir arkeolog olan Nicholas Overton, bu kadar eski ve iyi korunmuş organik objelerin nadiren bulunduğunu söyledi.
Alanda ortaya çıkarılan kalıntılar, İngiltere’deki Mezolitik grupların sosyal yapısı ve yaşam tarzına yönelik ipuçları da içeriyor. Bulunan hayvan kemikleri, yöre halkının daha çok elk, kızıl geyik, kunduz ve su kuşları avladığını gösteriyor. Ayrıca bazı boynuz kalıntıları, insanların onları süsleyebilecek kadar boş vakitleri olduğunu ortaya koyuyor.
“Hayatta Kalmak için Mücadele Eden İnsanlar Değillerdi”
Chester Üniversitesi’nde bir arkeolog olan Amy Gray Jones, bu avcı-toplayıcıların, birçok Mezolitik grubun aksine, hayatta kalma mücadelesi veren insanlar olmadığını düşünüyor.
Oradaki insanlar kaynaklar açısından zengin bir ortamda yaşadılar, geyik boynuzu ve kemik gibi nesneleri süslemek için özel vakit ayırdılar ve hayvan kalıntılarını yok etme biçimlerine dikkat ettiler.
Üst Paleolitik ve Mezolitik Dönemde Britanya
Daha önce Homo antecessor(?), Homo heidelbergensis ve Homo neanderthalensis grupların yaşadığı Britanya, Paleolitik dönemde Doggerland adı verilen bir bölge ile Kıta Avrupası’na bağlıydı.
Yaklaşık 40.000 yıl önce Homo sapiens bu bölge üzerinden Britanya’ya ulaştı. Ancak yerleşimin kalıcı olmadığı düşünülüyor. Bunun nedeni, Son Buzul Maksimumu sırasında Britanya’da insan yerleşimine yönelik hiçbir kanıt olmamasıdır.
Mezolitik toplulukların Britanya’ya kalıcı yerleşimi yaklaşık 11.000 yıl önce başladı.2 Buz tabakasının geri çekilmesiyle birlikte insanlar İskoçya’nın kuzeyine kadar ulaştı.
İklimin ısınması, Britanya genelinde fındık, huş ve meşe gibi ağaçların yayılmasına neden oldu. Ormanlık alanların genişlemesiyle birlikte kızıl geyik, elk ve domuz sayısı arttı.
Eriyen buzullar nedeniyle yükselen deniz düzeyi, Doggerland’ın MÖ 6500 civarında sular altında kalmasına ve İngiltere’nin kıta Avrupa’sından kopmasına neden oldu.
- “The LGM British-Irish Ice Sheet: an introduction“, Andy EMERY, AntarcticGlaciers.org, August 12, 2020^
- “Early Humans”, Nicholas ASHTON, ISBN: 9780008150358^
