Ölümünün 398. Yıldönümünde Flaman Ressam I. Jan Brueghel

13 Ocak 1625’te yaşamını yitiren Flaman ressam I. Jan Brueghel’in ölümünün üzerinden tam 398 yıl geçti.

Oğluyla aynı adı taşıması nedeniyle günümüz yazarları tarafından I. Jan Brueghel ya da Yaşlı Jan Brueghel olarak anılan sanatçı, yaptığı eserleriyle hem dönemindeki hem de kendinden sonraki pek çok ressama örnek oldu.

I. Jan Brueghel 1568’de, günümüzde Belçika sınırlarında yer alan Brüksel’de dünyaya geldi. 1569’da babasını (Pieter Bruegel), 1578’de ise annesini (Mayken Verhulst) yitirdi ve bir süre büyükannesiyle kaldı.1

I. Jan Brueghel 1589’da İtalya’ya gitti ve bir süre Napoli’de, Roma’da ve Milano’da yaşadı. İtalya’da geçirdiği günlerde Flaman ressam Paul Bril ve mitolojik resimleriyle ün yapan Johann Rottenhammer ile işbirliği yaptı. İlerki yıllarda Johann Rottenhammer ile pek çok ortak esere imza attı.

“Rust op de vlucht naar Egypte”
I. Jan Brueghel & Johann Rottenhammer, Viyana Sanat Tarihi Müzesi

I. Jan Brueghel, kısa süre sonra hem sanat koleksiyoncusu hem de kardinal olan Federico Borromeo ile arkadaş oldu. Bu arkadaşlıkları hayat boyu devam etti. I. Jan Brueghel, Federico Borromeo’nun özellikle hayvanlar dünyasının güzelliğine yönelik fikirlerinden oldukça etkilenmişti. Nitekim bu etkiyi pek çok eserinde açıkça belli etmiştir.

“Dorpsrand met molen”
I. Jan Brueghel, Viyana Sanat Tarihi Müzesi

1596’da Anvers’e dönen I. Jan Brueghel, 1599’da Isabella de Jode ile evlendi. Bu evlilikten bir oğlu ve bir kızı oldu, ancak ne yazık ki Isabella de Jode, 1603’te yaşamını yitirdi. İki çocukla tek başına kalan I. Jan Brueghel, 1605’te Catharina van Mariënburg ile evlendi ve sanatsal çalışmalarını hızlandırdı.

I. Jan Brueghel ilerki yıllarda Peter Paul Rubens ile birlikte Anvers’teki en popüler ressamlardan biri oldu. İki sanatçı birlikte pek çok resme imza attı. Bu eserlerde de genellikle hayvanlar ve çiçekler ön plandaydı.

“Het visioen van de heilige Hubertus”
I. Jan Brueghel, Prado Ulusal Müzesi

I. Jan Brueghel’in eserleri çoğunlukla çiçek natürmortları ve doğa manzaralarından oluşuyordu. Ancak seçkin koleksiyonerler ve aristokratlar için dini/mitolojik manzaralar da resmetmişti. Cennet manzarası olarak tanımlanan bu eserlerde sanatçı, Yaratılış’tan esinlenmişti. Bu resimlerin çoğunda aynı iklimde yaşayamayacak hayvanlar bir aradadır.

“De intrede van de dieren in de ark van Noach”
I. Jan Brueghel, Özel koleksiyon, Belçika

I. Jan Brueghel ne yazık ki 13 Ocak 1625’te, henüz çok erken sayılabilecek bir tarihte yakalandığı kolera hastalığı nedeniyle 57 yaşında yaşamını yitirdi. Babasının atölyesini devralan II. Jan Brueghel, pek çok eserinde babasının sanatsal stilini devam ettirdi.

I. Jan Brueghel yalnızca evlatlarını değil, geliştirdiği sanatsal stille kendinden sonraki pek çok ünlü ressamı da derinden etkiledi.

Notlar

  • Kapak görselinde solda Peter Paul Rubens’in I. Jan Brueghel ve ailesini resmettiği eser yer almaktadır. Sağdaki “De terugkeer uit de oorlog: Mars ontwapend door Venus” adlı resmi ise Peter Paul Rubens ve I. Jan Brueghel ortaklaşa yapmıştır.
  1. “De Zotte Schilders”, Eric de Bruyn & Ward Peinen, University of Virginia, ISBN: 9789053494233[↩]